More Top Stories

Culture
Church Talk
Court
Economy
Economy
Economy
Economy
Education

Akamatutuia te pirianga o te au Ariki ki to ratou Matakeinanga

Wednesday 28 March 2018 | Published in Letters to the Editor

Share

Kia Orana koe e te Etita, Te mea mua kia akameitaki ia te Atua no te pauanga ki taku kura mua tei tuku atu. Te mako uara te reira, kia akameitaki ia koe e te taeake no taau taratara’anga mai i toou manako. Ko te oonuanga o toku manako, koia oki, kia oki te au Ariki kia angaanga kapiti ki to ratou Ui Mataiapo e to ratou Ui Rangatira. Me matutu te reira pirianga ka matutu akaou te turanga o to tatou iti tangata. I roto i teia akamatutu’anga i teia pirianga, ka anoano ia te tauturu a te au tipatimani, mei te Tauranga Vananga e tetai au kopapa ke atu no teia akakoroanga. Kia rave ia tetai au iriiri kapua no ta akarakara e te akatinamou I te angaanga a te au mou taonga e kia kite me kore ra kia papu ia ratou ta ratou angaanga i roto i te matakeinanga, no te mea kua irinaki au e, e maata te au tangata mou taonga I teia tuatau kare ratou i marama tikai i ta ratou angaanga. Na roto i teia au iriiri kapua e rauka ei tetai au turanga kia akanoo’ia i teia tuatau ei apii atu ki te uki ki mua. No teia turanga papukore oki o teia au tangata kare e rauka ia ratou i te tu atu no ratou rai e ake e tuatua ia atu to ratou turanga. Kare e na ratou te apa, mari ra na te kopae ke anga a te akteretereanga a te papaa. I te au mataiti i topa, i te mea oki e kua akatakake’ia te au Ariki mei to ratou au Mataiapo e te Rangatira, e maata atu to ratou taime i te komakoma atu ki te au Ariki ke atu, e te Kavamani, i to ratou tuatau ki to ratou uaorai pupu. Ko ta tatou i reira e kite nei i teia tuatau, te akamata nei te au Mataiapo e te Rangatira na roto i te Koutu Nui, i te kaitamaki atu ki te Are Ariki. Eaa ra te tumu? No te mea kare oki ratou i kite e, eaa te tupu nei i roto i te Are Ariki. Kare teia i te manamanata ou, kua kite ana au i teia iaku e noo ra I te Ipukarea. Irinaki pakari au e, me akamatutu akaou ia te pirianga o te au Ariki ki to ratou au Mataiapo e te Rangatira, ko to tatou kaveinga ia ki mua, ma to tatou turanga iti tangata Kuki Airani. Me kare teia e rave ia, ka ngoie ua i te tieni i ta tatou au akonoanga i te mea oki e, kare e pange i muri i te au Ariki. Irinaki katoa au e, ko te ture metua a to tatou Basileia, kua anga ia te reira ma te porokiroki’anga a te papa’a, kua akakoro’ia te reira i toku irinaki’anga ei rave ke atu i to tatou tika’anga to te iti tangata Kuki Airani. Kua akataka’ia i roto i reira e, ka rauka i te korona i te rave atu i tetai enua me ka riro mai ei puapinga no te Basileia. Tera te ara tei akanoo’ia no teia, ngoie ua i reira i te Korona i te rave ke atu i te tikaanga o te au atu enua. Tena katoa te riiti’anga enua, me kare e peke taau kaiou, e tikaanga teia no tetai manuiri i te kake ki runga i toou enua. Noatu e, ko tona tikaanga e, no te toenga ua o te riiti i runga i te enua, kua rauka tona tikaanga. Me taui ia te ture i te reira va, penei ka maata atu te manuia o te reira manuiri. Eaa ra au i tuatua atu ei i teia i runga nei? Me kare tatou e akamatutu i to tatou turanga i roto i to tatou au matakeinanga i teia nei, a teia tuatau ki mua, kare e rauka i ta tatou anau i te tu ki runga no to ratou tikaanga Kuki Airani, tikaanga toketoke enua. Ko toku taitaia teia no te au ngai tu kaui taku i kite atu i tera tuatau i te aere atu anga te Minita Tutara o Aotearoa nei. Ko tetai tuatau tau tikai te reira i te apii i ta tatou anau, inara kua oti te reira. Kare au e te oro nei, te tu uatu nei au, e te akara atu nei i taau e rave ia nei. I mua ake ka tuatau ei, tei kona au. Kare e na te Are Ariki e Ariki ei te au Ariki, e Ariki rai ratou i te au ngai no reira mai ratou. I tena Are Ariki nei i anoano ia nei tetai au Ariki kia ti’ama mei tei akataka mai koe I roto I taau peapa. Eaa ta ratou ara? No te Turanga o te oraanga kopapa tae mai ei tetai pae ki konei, inara kua oti rai ta ratou akanoonoo’anga no tetai kauono. Akakoromaki mai kare aku reo pakari no te mea ka inangaro au kia marama mai te katoatoa i toku manako. Akakoromaki katoa mai, e kare toku ingoa i runga i taku kura mua, kare i te mea akakoro. Ko toku manako openga, ki taku au taeake e noo ua maira I te ipukarea e kite ua nei I teia e tupu nei, auraka e noo ua, akakoukou ia kotou no te akanoo’anga I tetai kaveinga no to tatou iti tangata maori ki teia tuatau ki mua. Kare e puapinga te kopekope ua e oti noo ua ei ki roto I te poiri. E tu. E tu ki runga. Kua rava au ki konei, tera ua kua matara atu toku manako ki te atea. Kia orana e kia manuia, Tauraki Rongo

Kia Orana koe e te Etita, Te mea mua kia akameitaki ia te Atua no te pauanga ki taku kura mua tei tuku atu. Te mako uara te reira, kia akameitaki ia koe e te taeake no taau taratara’anga mai i toou manako. Ko te oonuanga o toku manako, koia oki, kia oki te au Ariki kia angaanga kapiti ki to ratou Ui Mataiapo e to ratou Ui Rangatira. Me matutu te reira pirianga ka matutu akaou te turanga o to tatou iti tangata. I roto i teia akamatutu’anga i teia pirianga, ka anoano ia te tauturu a te au tipatimani, mei te Tauranga Vananga e tetai au kopapa ke atu no teia akakoroanga. Kia rave ia tetai au iriiri kapua no ta akarakara e te akatinamou I te angaanga a te au mou taonga e kia kite me kore ra kia papu ia ratou ta ratou angaanga i roto i te matakeinanga, no te mea kua irinaki au e, e maata te au tangata mou taonga I teia tuatau kare ratou i marama tikai i ta ratou angaanga. Na roto i teia au iriiri kapua e rauka ei tetai au turanga kia akanoo’ia i teia tuatau ei apii atu ki te uki ki mua. No teia turanga papukore oki o teia au tangata kare e rauka ia ratou i te tu atu no ratou rai e ake e tuatua ia atu to ratou turanga. Kare e na ratou te apa, mari ra na te kopae ke anga a te akteretereanga a te papaa. I te au mataiti i topa, i te mea oki e kua akatakake’ia te au Ariki mei to ratou au Mataiapo e te Rangatira, e maata atu to ratou taime i te komakoma atu ki te au Ariki ke atu, e te Kavamani, i to ratou tuatau ki to ratou uaorai pupu. Ko ta tatou i reira e kite nei i teia tuatau, te akamata nei te au Mataiapo e te Rangatira na roto i te Koutu Nui, i te kaitamaki atu ki te Are Ariki. Eaa ra te tumu? No te mea kare oki ratou i kite e, eaa te tupu nei i roto i te Are Ariki. Kare teia i te manamanata ou, kua kite ana au i teia iaku e noo ra I te Ipukarea. Irinaki pakari au e, me akamatutu akaou ia te pirianga o te au Ariki ki to ratou au Mataiapo e te Rangatira, ko to tatou kaveinga ia ki mua, ma to tatou turanga iti tangata Kuki Airani. Me kare teia e rave ia, ka ngoie ua i te tieni i ta tatou au akonoanga i te mea oki e, kare e pange i muri i te au Ariki. Irinaki katoa au e, ko te ture metua a to tatou Basileia, kua anga ia te reira ma te porokiroki’anga a te papa’a, kua akakoro’ia te reira i toku irinaki’anga ei rave ke atu i to tatou tika’anga to te iti tangata Kuki Airani. Kua akataka’ia i roto i reira e, ka rauka i te korona i te rave atu i tetai enua me ka riro mai ei puapinga no te Basileia. Tera te ara tei akanoo’ia no teia, ngoie ua i reira i te Korona i te rave ke atu i te tikaanga o te au atu enua. Tena katoa te riiti’anga enua, me kare e peke taau kaiou, e tikaanga teia no tetai manuiri i te kake ki runga i toou enua. Noatu e, ko tona tikaanga e, no te toenga ua o te riiti i runga i te enua, kua rauka tona tikaanga. Me taui ia te ture i te reira va, penei ka maata atu te manuia o te reira manuiri. Eaa ra au i tuatua atu ei i teia i runga nei? Me kare tatou e akamatutu i to tatou turanga i roto i to tatou au matakeinanga i teia nei, a teia tuatau ki mua, kare e rauka i ta tatou anau i te tu ki runga no to ratou tikaanga Kuki Airani, tikaanga toketoke enua. Ko toku taitaia teia no te au ngai tu kaui taku i kite atu i tera tuatau i te aere atu anga te Minita Tutara o Aotearoa nei. Ko tetai tuatau tau tikai te reira i te apii i ta tatou anau, inara kua oti te reira. Kare au e te oro nei, te tu uatu nei au, e te akara atu nei i taau e rave ia nei. I mua ake ka tuatau ei, tei kona au. Kare e na te Are Ariki e Ariki ei te au Ariki, e Ariki rai ratou i te au ngai no reira mai ratou. I tena Are Ariki nei i anoano ia nei tetai au Ariki kia ti’ama mei tei akataka mai koe I roto I taau peapa. Eaa ta ratou ara? No te Turanga o te oraanga kopapa tae mai ei tetai pae ki konei, inara kua oti rai ta ratou akanoonoo’anga no tetai kauono. Akakoromaki mai kare aku reo pakari no te mea ka inangaro au kia marama mai te katoatoa i toku manako. Akakoromaki katoa mai, e kare toku ingoa i runga i taku kura mua, kare i te mea akakoro. Ko toku manako openga, ki taku au taeake e noo ua maira I te ipukarea e kite ua nei I teia e tupu nei, auraka e noo ua, akakoukou ia kotou no te akanoo’anga I tetai kaveinga no to tatou iti tangata maori ki teia tuatau ki mua. Kare e puapinga te kopekope ua e oti noo ua ei ki roto I te poiri. E tu. E tu ki runga. Kua rava au ki konei, tera ua kua matara atu toku manako ki te atea. Kia orana e kia manuia, Tauraki Rongo


To continue reading this article and to support our journalism

CLICK HERE TO SUBSCRIBE NOW
for as little as $11 per month.

- Up to date and breaking news
- Includes access to Premium content
- Videos and online classifieds

Already a subscriber, click here

Our people. Our news. First.